10.10.2022 Spotkanie z Joanną Ostrowską, autorką ,,Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej”

Prawie dwa lata minęły, odkąd byłem na ostatnim spotkaniu autorskim. Dziwna sytuacja na świecie sprawiła, że w ostatnim czasie tego typu wydarzenia odbywały się głównie online. Na szczęście wszystko powoli wraca do normy i znów mam możliwość zobaczyć na żywo swoich ulubionych autorów. W ostatni poniedziałek, wybrałem się do Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” na spotkanie z Joanną Ostrowską. Okazja do tego była wyjątkowa, ponieważ Asia kilka dni temu otrzymała nagrodę Nike Czytelników za książkę „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej” i to właśnie ta publikacja, była głównym tematem rozmowy.

Joanna Ostrowska urodziła się w 1983 roku. Doktor nauk humanistycznych w zakresie historii (Wydział Historyczny UJ), absolwentka Instytutu Sztuk Audiowizualnych UJ, Katedry Judaistyki UJ i Gender Studies UW. Studiowała również produkcję filmową i telewizyjną na PWSFTviT w Łodzi. Wykładała m.in. w Katedrze Judaistyki UJ, na Gender Studies UW i na Studiach polsko-żydowskich IBL PAN. Zajmuje się tematyką związaną ze zjawiskiem przemocy seksualnej w trakcie II wojny światowej i zapomnianymi ofiarami nazizmu. Krytyczka filmowa i selekcjonerka Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Pracowała jako dramaturżka przy spektaklach teatralnych Małgorzaty Wdowik i Marty Ziółek. Obecnie studiuje również hebraistykę na Wydziale Orientalistycznym UW.

Wydarzenie rozpoczęło się kilka chwil po godzinie osiemnastej. Prowadząca spotkanie Ewa Solska spytała jak doszło powstania „Onych”. Joanna wyjaśniła, że książka jest efektem pracy nad jej poprzednimi publikacjami. W trakcie zbierania materiałów, odkrywała różne wątki, które zachęciły ją, do zgłębienia tego tematu. Przyznała jednak, że bardzo bała się tego, że opiera się głownie na źródłach stworzonych przez oprawców, a miała bardzo mało informacji np. od rodzin bohaterów swojej książki. Na pytanie dlaczego jej zdaniem tak mało osób zajmuje się w Polsce tematyką homoseksualizmu w czasie II wojny światowej odpowiedziała, że nie zna na nie odpowiedzi. Może się tylko domyślać, że większość z nich woli nie widzieć tego zagadnienia, mimo że, materiału na ten temat jest sporo, np. listy transportowe do obozów koncentracyjnych. Jednak panuje błędne przekonanie, że takich osób było stosunkowo niewiele, że byli to przeważnie Niemcy, a jeżeli już byli to Polacy, to zmuszano ich do stosunków z osobami tej samej płci. Zapytana czy nagroda Nike ułatwi jej dostęp do materiałów, Joanna przyznała, że ma nadzieję, że otworzy ona niektóre drzwi i nie będzie miała tylu problemów z pisaniem kolejnych publikacji. Następnie przyszedł czas na pytania od publiczności. Joanna została poproszona o ustosunkowanie się do słów niektórych duchownych i rządzących, że osoby LGBT to nie ludzie, a ideologia. Stwierdziła, że wynika to z ich przeświadczenia, że homoseksualizm przybył z zachodu i traktowany jest jako choroba. Gdyby autorzy takich słów lepiej poznali to zagadnienie, to przestałyby tak mówić. Na koniec rozmowy Asia przyznała, że ma już bardzo duże archiwum dotyczące zjawisk poruszanych w swoich książkach i chciałaby je kiedyś przekazać je jakiejś instytucji. Zapowiedziała również, że pracuje nad kolejną publikacją, która będzie dotyczyła więźniów aspołecznych, a jej wstępny tytuł to „Czarne łaty”.

Po ponad dwóch godzinach spotkanie dobiegło końca. Przyszedł czas na podpisywanie książek. Po chwili stałem się szczęśliwym posiadaczem dedykacji na dwóch książkach bohaterki wydarzenia.

Bardzo się cieszę, że udało mi się po raz kolejny spotkać z Joanną Ostrowską (pierwsze spotkanie miało miejsce w czerwcu 2018 roku). Ponownie przekonałem się o tym, jak ogromną wiedzę posiada i słuchanie jej wypowiedzi jest dla mnie dużą przyjemnością.

Na jakim spotkaniu autorskim ostatnio byliście? Zapraszam do komentowania.