Casino – Nicholas Pileggi
Po niezłych „Chłopcach z Ferajny” postanowiłem sięgnąć po drugą książkę Nicholasa Pileggi – „Casino”. I niestety znów się trochę rozczarowałem.
Nicholas Pileggi urodził się 22 lutego 1933 w Nowym Yorku. Amerykański pisarz, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia włoskiego. Napisał dwie powieści – „Chłopcy z ferajny” („Wiseguy: Life in a Mafia Family”) i „Casino” – o tematyce dotyczącej działania gangów i mafii w Stanach Zjednoczonych. Obie zostały zekranizowane przez Martina Scorsese. Pileggi wraz z Scorsesem był współautorem scenariuszy obu filmów. Obok scenariopisarstwa zajmuje się także działalnością producencką. W 1987 poślubił dziennikarkę i scenarzystkę Norę Ephron (autorkę scenariuszy do takich filmów, jak „Kiedy Harry poznał Sally” i „Bezsenność w Seattle” ), która zmarła w 2012.
Układ przez wiele lat funkcjonował idealnie: Frank Mańkut Rosenthal, mistrz i szara eminencja hazardu, wnosił spryt i dbał o szczegóły, a Tony Spilotro, mafijny spec od mokrej roboty, zajmował się wymuszeniami. Obaj rządzili Las Vegas i wysyłali do bossów w Chicago walizki pełne dolarów. Do czasu, gdy Mańkut zapragnął całej władzy, Tony zaś – żony wspólnika…
Uważam, że nie da się ocenić „Casina” bez porównania go z „Chłopcami z Ferajny”, ponieważ obie książki są do siebie bardzo podobne. „Casino” składa się z dwudziestu czterech rozdziałów, z których mniej więcej połowa jest poświęcona działalności Mańkuta, a druga część opowiada o poczynaniach Tony’ego. I tak jak debiut autora, tak i ta powieść ma bardzo wciągający początek, od którego bardzo trudno się oderwać. Niestety także mniej więcej w połowie książki poczułem lekkie znużenie czytając o kolejnych przekrętach dokonywanych w kasynie i kolejnych próbach uzyskania licencji przez Franka. Dopiero od momentu odkrycia romansu swojej żony przez Mańkuta, powieść ponownie nabiera tempa i zaczyna być naprawdę dobrą lekturą w klimacie gangsterskim.
Główni bohaterowie to dwie skrajnie odmienne od siebie osobowości. Frank Rosenthal to opanowany hazardzista i biznesmen, który przynajmniej z pozoru chce zachować pozory legalności swojego biznesu. Wszelkie interesy stara się załatwiać drogą legalną i oficjalną. Bardzo ważne są dla niego relacje z dziećmi. Tony natomiast jest całkowitym przeciwieństwem Mańkuta. Nie uznaje żadnych zasad i zakazów. Jest totalnym narwańcem, który wszystkie problemy rozwiązuje za pomocą siły:
„Nie zabili go od razu, ponieważ nie wiedzieli, kto z nim był, gdy mordował braci Scalvo. Musieli go długo torturować, zanim wyśpiewał nazwisko wspólnika. Pobili go. Skopali. Przekłuli mu nawet jaja szpikulcem do lodu, ale Billy nic im nie powiedział. Tony twierdził, że nigdy nie widział takiego twardziela jak Billy McCarthy. W końcu Tony zaciągnął Billy’ego do stołu warsztatowego, włożył mu głowę w imadło i zaczął dokręcać śrubę. Ponoć na oczach Phila i Chuckiego zaciskał szczęki imadła tak długo, aż zaczęły zgniatać czaszkę Billy’ego, a jedno oko wyskoczyło z oczodołu. Wtedy właśnie Billy wydał Jimmy’ego Miraglię.”
Tony swoim postępowaniem bardzo przypominał mi momentami Sonny’ego z „Ojca Chrzestnego”. Zdecydowanie przyjemniej czytało mi się rozdziały, w których to on był głównych bohaterem, właśnie dzięki jego różnym szalonym pomysłom.
Na podstawie powieści został nakręcony świetny film w reżyserii Martina Scorsese, w którym wystąpiła plejada gwiazd kina: Robert De Niro, Joe Pesci i Sharon Stone i James Woods.
Podsumowując „Casino” to dobra lektura. Oceniam ją poziom wyżej niż „Chłopców z Ferajny” ze względu na bardzo dobrze napisaną postać Tony’ego. Największym minusem tej książki jest bardzo duże podobieństwo do debiutu autora. Tak jak pisałem w recenzji „Chłopców z Ferajny”, tak i tutaj, jeżeli ktoś szuka dobrej książki w klimacie gangsterskim, to się raczej nie zawiedzie. Warto jednak przeczytać tę lekturę, przed obejrzeniem ekranizacji, bo po raz kolejny film przewyższa o dwie klasy książkę. Chylę czoła przed Martinem Scorsese, że z dwóch tak średnich powieści, stworzył tak dwa genialne obrazy.
Moja ocena: 6/10
Czytaliście „Casino”? Lubicie książki o mafii? Zapraszam do komentowania.